ฟันคุด: ปัญหาที่ไม่ควรมองข้าม

ฟันคุด (Impacted Tooth) เป็นปัญหาทางทันตกรรมที่พบได้บ่อย ซึ่งมักเกิดขึ้นเมื่อฟันกรามซี่สุดท้าย (มักเรียกว่าฟันกรามแท้หรือฟันกรามซี่ที่สาม) ไม่สามารถขึ้นมาในตำแหน่งที่ถูกต้องได้ เนื่องจากไม่มีที่เพียงพอในขากรรไกร ทำให้ฟันติดอยู่ใต้เหงือกหรือกระดูก หรืออาจขึ้นมาเพียงบางส่วนเท่านั้น ปัญหาฟันคุดสามารถทำให้เกิดอาการเจ็บปวดและนำไปสู่ปัญหาสุขภาพช่องปากอื่น ๆ ได้ ดังนั้นการตรวจวินิจฉัยและดูแลฟันคุดเป็นเรื่องสำคัญที่ไม่ควรละเลย

ทำไมฟันคุดถึงเกิดขึ้น?

ฟันคุดมักเกิดขึ้นในช่วงอายุ 17-25 ปี ซึ่งเป็นช่วงที่ฟันกรามแท้ซี่สุดท้ายเริ่มขึ้น ในบางคน ฟันสามารถขึ้นมาในตำแหน่งที่ถูกต้องได้ตามปกติ แต่ในหลายๆ คน ขากรรไกรอาจไม่ใหญ่พอที่จะรองรับฟันกรามซี่นี้ ทำให้ฟันติดอยู่ใต้เหงือกหรือเอียงไปชนกับฟันซี่อื่น การที่ฟันคุดไม่สามารถขึ้นมาในแนวที่ถูกต้องสามารถทำให้เกิดการอักเสบ ติดเชื้อ หรือฟันผุในบริเวณดังกล่าว

อาการของฟันคุด

• อาการปวดหรือบวมในบริเวณด้านหลังของปาก
• การอักเสบหรือบวมของเหงือกในบริเวณฟันคุด
• กลิ่นปากหรือรสชาติไม่ดีในปาก
• มีปัญหาในการเปิดปาก หรือการเคี้ยวอาหาร
• บางครั้งฟันคุดที่ไม่ก่อให้เกิดอาการใดๆ อาจถูกค้นพบผ่านการถ่ายภาพรังสี (X-ray) ระหว่างการตรวจฟันประจำปี

ปัญหาที่อาจเกิดขึ้นจากฟันคุด

ฟันคุดที่ไม่ได้รับการรักษาอาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพในช่องปากได้ เช่น:

• เหงือกอักเสบ (Pericoronitis): การติดเชื้อและการอักเสบที่เกิดขึ้นจากการสะสมของแบคทีเรียในพื้นที่ที่ฟันคุดติดอยู่
• ฟันผุ: เนื่องจากการทำความสะอาดบริเวณฟันคุดเป็นเรื่องยาก ทำให้มีโอกาสเกิดฟันผุได้ง่าย
• การทำลายกระดูกและฟันข้างเคียง: ฟันคุดอาจดันหรือเอียงไปชนกับฟันข้างเคียง ทำให้ฟันซี่นั้นเสียหาย
• ซีสต์หรือถุงน้ำรอบฟันคุด: หากปล่อยให้ฟันคุดติดอยู่นาน อาจเกิดถุงน้ำซึ่งทำให้เกิดการทำลายกระดูกและเนื้อเยื่อรอบข้าง

การรักษาฟันคุด

หากพบว่าคุณมีฟันคุด ทันตแพทย์จะประเมินว่าจำเป็นต้องถอนฟันหรือไม่ ในกรณีที่ฟันคุดก่อให้เกิดอาการปวดหรือปัญหาอื่นๆ แพทย์อาจแนะนำให้ทำการถอนฟันคุดออก การถอนฟันคุดเป็นขั้นตอนที่ทำภายใต้การฉีดยาชาเฉพาะที่หรือบางครั้งอาจใช้ยาสลบหากจำเป็น หลังจากการถอนฟันคุด ทันตแพทย์จะแนะนำวิธีการดูแลรักษาบริเวณแผลเพื่อให้ฟื้นตัวเร็วขึ้น

คำแนะนำในการป้องกัน

การเข้ารับการตรวจสุขภาพฟันเป็นประจำและถ่ายภาพรังสีเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการตรวจหาฟันคุดตั้งแต่ระยะแรกๆ หากพบว่ามีฟันคุดตั้งแต่ยังไม่ก่อให้เกิดปัญหา การถอนฟันก่อนที่ฟันจะสร้างความเสียหายหรืออักเสบเป็นทางเลือกที่ปลอดภัย